ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
1- ته ایسم Theism
این دیدگاه عمومی فلسفی در مورد وجود خدا یا خدایانی در جهان هست. بر اساس این فلسفه، خداوند خالق این جهان هستی است و این او هست که قدرت مطلق، دانای مطلق، و محبوب مطلق است و شایسته عبادت است
2- دِ ایسم Deism
بر اساس این مکتب، خداوند خالق جهان هستی بوده و آن را به اصلاح به حرکت درآورده است. همه چیز را این او بود که بوجود آورد. اما بعد از ایجاد این جهان دیگر دخالتی در نحوه عملکرد و ادامه حیات این جهان ندارد. او فقط آفرید و بعد از آن به دست خود ماست و او دخالتی نمیکند
3- پانته ایسم pantheism
بر اساس این اندیشه، همه چیز خدا است و خدا همه چیز است. ر پاننتئیسم خدا لزوماً فقط به عنوان آفریدگار و پرودگار دیده نمیشود؛ بلکه نیروی جانبخش بیمنتهایی است در پس کائنات. در برخی دیگر از متون مرتبط با پاننتئیسم، کائنات چیزی نیست، مگر بازنمونِ وجود خدا
4- پلی ته ایسم polytheism
تاکید این مکتب بر وجود چندین خدا است. بسیاری از ادیان قدیمی و سنتی هم چنین باورهایی در مورد وجود چندین خدا دارند. البته بر اساس این ادیان، اعتقاد داشتن بر تعداد زیادی خدا دلیل بر کم اهمیت بودن خدای خدایان نیست
5- آتئیسم atheism
دکترین این اندیشه فلسفی بر عدم وجود هر گونه خداوندی استوار است. آنها معتقدند که خدایی که ته ایسم ها به آن اعتقاد دارد، اصلاً وجود خارجی ندارد.
6- آگنوستیکیزم agnosticism
این گروه از اندیشه های فلسفی، بیشتر گروه مردد و پرسشگر هستند. آنها هنوز در مورد وجود و یا عدم وجود خداونند مطمئن نیستند. کسی هنوز نمیداند که آیا خدا هست یا نیست
7- فیدئیسم fideism
به طور کلی در این مکتب اثبات وجود خداوند یا خیلی و یا اصلاً ارتباطی با اعتقادات مذهبی ندارند. البته در جوامع غربی و شرقی دو رویکرد متفاوت در این مکتب دیده میشود. در جوامع اسلامی مثل ایران بیشتر اعتقاد بر ایمان گرایی این مکتب هست
8- تئودیسی theodicy
مکتبی است که تلاش میکند جواب مناسبی به سوالهای فلسفی به فلسفه وجود خداوند بدهد. چطور ممکن است که یک قادر مطلق، دانای کل و محبوب همه چنین اجازه ای بدهد که انسانها از وجود یکی از مخلوقاتش به نام شیطان در رنج و عذاب باشند؟